แผนที่โบราณเมืองขุขันธ์ในอดีต ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในอนาจักรขอมโบราณ
แผนที่เมืองขุขันธ์ในอดีต
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา บริเวณที่เป็นเขตจังหวัดศรีสะเกษและสุรินทร์ ในปัจจุบันนี้ เดิมเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของชาวกวยและเขมร ซึ่งเรียกโดยรวมว่า เขมรป่าดง มีชุมชนที่สำคัญคือ บ้านปราสาทสี่เหลี่ยมโคกลำดวน ซึ่งต่อมาได้ยกฐานะเป็น เมืองขุขันธ์ปีพุทธศักราช ๒๓๐๒ รัชสมัยสมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ แห่งกรุงศรีอยุธยา พญาช้างเผือกได้แตกโรงไปอยู่รวมกับโขลงช้างป่าในเขตภูเขาพนมดงเร็ก จึงโปรดเกล้าฯให้ทหารเอกคู่พระทัย ( ทองด้วงและบุญมา) นำไพร่พลออกติดตามโดยได้รับการช่วยเหลือจาก ตากะจะ หรือตาไกร หัวหน้ากลุ่มชนบ้านปราสาทสี่เหลี่ยมโคกลำดวนและเชียงขัน ร่วมกับหัวหน้ากลุ่มชนชาวเขมรป่าดงที่ชำนาญการจับช้างคือ เชียงปุม แห่งบ้านเมืองที เชียงสี แห่งบ้านกุดหวาย เชียงฆะ แห่งบ้านอัจจะปะนึง และเชียงไชย แห่งบ้านจาระพัด ออกติดตามจนพบ สามารถจับพญาช้างเผือกได้ และตามคณะนำส่งถึงกรุงศรีอยุธยาพระเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ให้ ตากะจะหรือพระยาไกร เป็นหลวงแก้วสุวรรณ ตำแหน่งนายกองหัวหน้าหมู่บ้านและเชียงขันเป็นหลวงปราบผู้ช่วยปี พุทธศักราช ๒๓๐๖ โปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะบ้านปราสาทสี่เหลี่ยมโคกลำดวน ขึ้นเป็นเมืองขุขันธ์ หลวงแก้วสุวรรณ ได้เลื่อนเป็น พระไกรภักดีศรีนครลำดวน เจ้าเมือง ขุขันธ์คนแรกปี พุทธศักราช ๒๓๒๐ เป็นพระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน เมืองขุขันธ์มีผู้ดำรงตำแหน่งเจ้าเมือง ๙ คน ดังนี้
๑. พระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน (ตากะจะ ) พุทธศักราช ๒๓๐๖ - ๒๓๒๑
๒. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( เชียงขัน) พุทธศักราช ๒๓๒๑ - ๒๓๒๕
๓. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าวบุญจันทร์) พุทธศักราช ๒๓๒๕ - ๒๓๖๙
๔. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( เชียงฆะหรือเกา) พุทธศักราช ๒๓๖๙ - ๒๓๙๓
๕. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าวใน) พุทธศักราช ๒๓๙๓ - ๒๓๙๓
๖. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าวนวน) พุทธศักราช ๒๓๙๓ - ๒๓๙๔
๗. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าวกิ่ง) พุทธศักราช ๒๓๙๔ - ๒๓๙๕
๘. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าววัง) พุทธศักราช ๒๓๙๕ - ๒๔๒๖
๙. พระยาขุขันธ์ภักดีศรีนครลำดวน( ท้าวปัญญา ขุขันธิน) พุทธศักราช ๒๔๒๖ - ๒๔๔๐ปี
พุทธศักราช ๒๔๔๐ โปรดเกล้าฯ เปลี่ยนตำแหน่ง เจ้าเมืองขุขันธ์ เป็นตำแหน่ง ผู้ว่าราชการเมืองขุขันธ์ปี พุทธศักราช ๒๔๔๙ ย้ายศาลากลางเมืองขุขันธ์ไปตั้งบริเวณศาลากลางจังหวัดศรีสะเกษ แต่ยังคงใช้ชื่อ ศาลากลางเมืองขุขันธ์ เปลี่ยนชื่ออำเภอขุขันธ์ เป็นอำเภอห้วยเหนือปี พุทธศักราช ๒๔๕๐ ยุบเมืองศรีสะเกษและเมืองเดชอุดม โดยให้อำเภอที่ขึ้นกับเมืองทั้งสองไปขึ้นกับเมืองขุขันธ์ปี พุทธศักราช ๒๔๕๙ โปรดเกล้าฯ เปลี่ยนชื่อเมืองขุขันธ์ เป็นชื่อจังหวัดขุขันธ์ปี พุทธศักราช ๒๔๘๑ เปลี่ยนชื่อจังหวัดขุขันธ์ เป็นชื่อจังหวัดศรีสะเกษ เปลี่ยนชื่ออำเภอห้วยเหนือ เป็นชื่ออำเภอขุขันธ์ ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น